Leefgewoontes en adviezen

Het is belangrijk om je te realiseren dat de zwangerschap een natuurlijk proces is.

Onderstaande adviezen zijn bedoeld om een zo gezond mogelijke leefstijl na te streven. 

 

Folders

Op zoek naar meer verdieping?

Op  Rondom Zwanger zijn diverse folders te vinden met betrekking tot zwangerschap, geboorte en de periode daaromheen.  

These brochures are also available in English.

 

Leefgewoontes en adviezen

Foliumzuur

Waarschijnlijk slik je al foliumzuur. Is dit niet het geval, dan adviseren we je hiermee te beginnen en door te gaan tot 10 weken zwangerschap. Slik elke dag een tablet van 0,4 of 0,5 milligram foliumzuur. Deze tabletten zijn zonder recept verkrijgbaar bij de drogist of apotheek. Foliumzuur vermindert de kans op een kind met een ernstige aandoening, zoals een open ruggetje. 

Gezonde voeding

Tijdens de zwangerschap is het belangrijk om gezond en gevarieerd te eten. Eten voor twee is niet nodig, maar lijnen tijdens de zwangerschap of de borstvoeding is niet verstandig.
Verse groenten en fruit zijn belangrijke leveranciers van vitaminen, mineralen en vezels. Aardappelen, (volkoren) brood, rijst en pasta zijn belangrijke energiebronnen. Melk, kaas, eieren, vlees, kip en vis zijn belangrijk voor de calcium- en eiwitbehoeften van het groeiende kind en de moeder zelf. Halvarine, boter, magarine en vette vis voorzien in de behoefte aan vitamine A en D. Wees zuinig met suiker en snoep niet overmatig. Eet bij voorkeur voedsel dat vers is of vers bereid is en bewaar dit zo kort mogelijk in de koelkast.

Vegetarisch eten is geen probeem. Zonder vlees of vis op het menu is het erg belangrijk om erop te letten dat je wel genoeg vitamine B en ijzer binnenkrijgt. Vitamine B zit vooral in volkoren producten, aardappelen, peulvruchten, eieren en zuivelproducten.

Eet geen zachte kazen die gemaakt zijn van rauwe melk ('au lait cru'). Rauwe melk, bijv. van de boer, moet je voor gebruik koken. In rauwe melk kan de listeriabacterie groeien en die bacterie kan gevolgen hebben voor je kind. Gepasteuriseerde melk en kazen kun je zonder risico gebruiken.

 

Welke kazen mogen:

De harde kazen: Cheddar, Cantal, Gruyere, Emmenthaler, Hollandse boerenkaas, Parmezaanse kaas, Peccorino, Manchego. (In harde kazen is de zuurgraad niet geschikt om de listeria-bacterie te laten gedijen.)

De zachte gepasteuriseerde kazen: gepasteuriseerde camembert, roombrie of brie 50%, Mont Charentais, Boursault en explorateur, Chaumes, Kernhem, gepasteuriseerde Munster, Taleggio en Artavaggio.

De blauwschimmel Roquefort die van ongepasteuriseerde schapenmelk is gemaakt is volledig listeriavrij verklaard.

Alle gepasteuriseerde blauwschimmelkazen als: Mont Briac, Bleu dAuvergne, Fourme dAmbert, Cabrales en Blue Stilton, Gorgonzola, Larzac, Magor, Bleu de Gex. Let op: sommige zijn soms van ongepasteuriseerde melk gemaakt, dus goed nakijken!!

Alle gevulde bries van gepasteuriseerde koemelk zijn toegestaan.

Alle diverse kazen: Mozzarella, Feta, Mon Chou en andere cheese-spreads, ricotta en mascarpone, fromage frais als wel crème fraiche.

De geitenkaas: Merlijn, Buche de Chevre, geitenkaasjes in olie met kruiden (in geitenkaas is nog nooit listeria aangetroffen en men wijt dat aan een bepaalde stof die van nature in geitenmelk zit).


Eet geen rauw of halfrauw vlees (zoals filet américain) en was rauwe groenten en fruit goed. In onvoldoende verhit vlees en in ongewassen groenten en fruit komen soms ziekteverwekkers voor die onder andere toxoplasmose kunnen veroorzaken. Besmetting tijdens de zwangerschap kan gevolgen hebben voor het ongeboren kind.

Eet liever geen lever tijdens de zwangerschap, en niet meer dan eenmaal per dag een leverproduct zoals leverworst. In lever zit veel vitamine A. Teveel vitamine A kan schadelijke gevolgen hebben voor het ongeboren kind.

 

Bij twijfel of vragen kun je ons altijd benaderen, of kijk bijvoorbeeld eens op de website van het voedingscentrum.

Alcohol, Roken, Drugs

Alcohol

Alcohol passeert de placenta en kan daardoor risico's opleveren voor een ongeboren baby. De gevaren van alcohol zijn: een verhoogde kans op een miskraam, groeivertraging een aangeboren afwijkingen. Wanneer je tijdens de zwangerschap zeer veel alcohol gebruikt, dan kan je baby afwijkingen aan het gezicht, handen, benen en neurologische afwijkingen ontwikkelen. Deze afwijkingen worden samen het foetale alcoholsyndroom ( FAS ) genoemd. Een baby moet na de geboorte ook afkicken van de alcohol die hij/zij tot dan toe via de placenta heeft binnengekregen.

Niemand weet of er een 'veilige' hoeveelheid alcohol is en of er risico's verbonden zijn aan nu en dan een glaasje drinken. Daarom wordt dit volledig afgeraden. 

Kijk ook eens op www.alcoholenzwangerschap.nl

Roken

Roken tijdens de zwangerschap is gevaarlijk voor je ongeboren kindje. Door roken wordt de bloedtoevoer naar de placenta verminderd, waardoor je baby minder zuurstof en voedingsstoffen krijgt. Moeders die veel roken tijdens de zwangerschap hebben daardoor een grotere kans op een miskraam, een te vroeg geboren kind of zelfs een doodgeboren kind. Ook hebben baby's van moeders die roken een lager geboortegewicht dan van moeders die niet roken. Baby's met een groeiachterstand hebben een grotere kans op problemen met hun ademhaling en voeding.
Roken kan niet alleen de groei, maar ook de verstandelijke ontwikkeling van een kind beïnvloeden. Ook na de geboorte van de baby is het daarom onverstandig om te roken. Bovendien verhoogt roken de kans op wiegendood. 

Er zijn verschillende mogelijkheden voor hulp of begeleiding als je wilt stoppen met roken. 

Drugs

Harddrugs zoals heroïne, cocaïne, LSD, speed en andere pepmiddelen zijn zeer gevaarlijk voor het ongeboren kind. Baby's van moeders die harddrugs gebruiken tijdens de zwangerschap, komen meestal verslaafd ter wereld. Deze baby's krijgen na de geboorte last van ontwenningsverschijnselen. Sommige harddrugs veroorzaken hartafwijkingen, afwijkingen in het bloed en miskramen. Ook softdrugs als marihuana en hasj zijn waarschijnlijk gevaarlijk voor de ongeboren baby. En vermoedelijk hebben zij een nadelige invloed op de ontwikkeling van de hersenen.
Gebruik je drugs tijdens de zwangerschap, meld dit dan alsjeblieft aan ons zodat wij onze verloskundige zorg daarop kunnen aanpassen.

Medicijnen

Van de meeste medicijnen is niet bewezen dat zij schadelijk zijn voor de ongeboren baby. Maar, wat belangrijker is, is dat het ook niet bewezen is dat zij helemaal onschadelijk zijn. In de eerste drie maanden van de zwangerschap worden alle belangrijke organen van het kind aangelegd. In die tijd kunnen medicijnen de ontwikkeling van organen remmen of ernstig verstoren. Maar ook in de laatste maanden van de zwangerschap kunnen medicijnen een schadelijke invloed hebben. De hersenen van het kind groeien gedurende de hele zwangerschap en zelfs nog ver na de geboorte. Medicijnen kunnen dus, ook in de laatste maanden van de zwangerschap, een schadelijke invloed hebben op de ontwikkeling van de hersenen.

Als je toch medicijnen nodig hebt of gebruikt, overleg dan altijd met je huisarts en/of de verloskundige of je deze tijdens de zwangerschap mag gebruiken. In sommige gevallen is het beter om medicijnen te slikken in plaats van niets te doen.
Paracetamol gaat in principe niet door de placenta heen. Dit mag je daarom indien nodig gebruiken.
 

Werk en vrije tijd

Tijdens de zwangerschap loop je tegen veel vragen aan: wat mag wel en wat mag niet in de zwangerschap? Hier vind je antwoord op veelgestelde vragen.

Duiken

Tijdens de zwangerschap mag je niet duiken. De stikstofbelletjes die zich tijdens het duiken in het bloed vormen, worden bij volwassenen gefiltreerd. Bij kinderen (en dus ook de ongeboren baby) gebeurt dit niet en duiken is dan ook schadelijk voor de baby.

Haar verven

Als je je haren wilt verven, gebruik dan bij voorkeur geen verf met waterstofperoxide erin. Deze stof is niet schadelijk, maar de kleuring kan wel anders uitvallen dan wanneer je niet zwanger bent. Van haarverf zijn in het algemeen tot nu toe geen schadelijke effecten bekend. Voor de zekerheid kun je beter geen soorten gebruiken waar loodhoudende oplosmiddelen in zitten.

Huisdieren

Als zwangere vrouw moet je oppassen bij het verschonen van de kattenbak, vanwege het gevaar besmet te worden met toxoplasmose. Toxoplasmose wordt verspreid door een parasiet die zich onder andere bevindt in de ontlasting van katten. Het is dus beter om het verversen van de kattenbak aan een ander over te laten. Contact met je kat of ander huisdier hoeft niet vermeden te worden, wel is het belangrijk dat je regelmatig je handen wast na aanraking.

Sauna

In de eerste drie maanden van je zwangerschap raden wij een bezoek aan de sauna af, in verband met de hoge temperaturen en temperatuurschommelingen. In de maanden daarna kan je de sauna weer bezoeken, mits je voor je zwangerschap ook al regelmatig naar de sauna ging. Vermijd hierbij wel de infrarood sauna. Ga je zelden naar de sauna, wacht dan met een bezoek tot na de zwangerschap.

Sporten

Bewegen is gezond - ook als je zwanger bent. Tijdens de zwangerschap verandert je lichaam, waardoor het ook anders reageert op sport. Zo worden de banden wat slapper, waardoor de kans op verstuiken of overbelasten van de gewrichten en spieren toeneemt. Daarbij wordt de baarmoeder groter, waardoor het zwaartepunt van je lichaam verschuift. Hierdoor kan je evenwichtsgevoel wat veranderen. Ook neemt je lichaam sneller koolhydraten op. Bij het sporten kan deze opname nog sneller gaan, waardoor je bloedsuikerspiegel kan dalen. Omdat je een versnelde ademhaling hebt, kan het zijn dat je wat sneller buiten adem raakt.

Het is daarom erg belangrijk om tijdens de zwangerschap goed naar je lichaam te luisteren. Wanneer je na het sporten veel last van harde buiken of buikpijn hebt, is dat een teken dat je teveel gedaan hebt.

Nog een aantal tips:

Drink voldoende voor, tijdens en na het sporten.

Zorg voor middelmatige inspanning, zodat je niet uitgeput of buiten adem raakt.

Beoefen geen sport waarbij er een risico op buikletsel, vallen of overbelasting van de gewrichten bestaat.

Straling

Iedereen komt in aanraking met straling, maar niet iedere straling is schadelijk. Teveel radiologische straling kan schadelijk zijn voor de ei- of zaadcellen van het ongeboren kind. Röntgenstraling heeft de grootste invloed in de eerste 20 weken van de zwangerschap. Indien je tijdens de zwangerschap röntgenfoto's moet laten maken, meld dan altijd bij je behandelend arts dat je zwanger bent.

Schadelijke stoffen

Aan stoffen valt niet te zien of ze schadelijk zijn voor de voortplanting. Ook merk je lichamelijk vaak weinig van de schadelijke invloed. De meeste stoffen waarvan schade voor de voortplanting is aangetoond, kun je wel herkennen via het etiket op de verpakking van het product. Op dit etiket staat de naam van de stof en één of meer van de volgende waarschuwingen vermeld:

kan erfelijke genetische schade veroorzaken

kan de vruchtbaarheid schaden

kan het ongeboren kind schaden

kan kanker veroorzaken

kan schadelijk zijn voor de borstvoeding

Van deze stoffen is in ieder geval bewezen dat zij effecten hebben op de voortplanting en het nageslacht. Bij de informatietelefoon van het Ministerie van SZW is de meest recente lijst beschikbaar van kankerverwekkende stoffen, mutagene stoffen en stoffen die op een andere manier schadelijk zijn voor de voortplanting.

Probeer in de zwangerschap sowieso zoveel mogelijk contact met de volgende stoffen te vermijden: verf op terpentinebasis, ongediertebestrijdingsmiddelen en chemicaliën (zoals foto-ontwikkelingsvloeistoffen).

Tandarts

Een bezoek aan de tandarts tijdens je zwangerschap is aan te raden, omdat de hormonen van invloed zijn op je gebit en tandvlees. Meld bij de tandarts wel altijd dat je in verwachting bent. Een verdoving bij de tandarts kan geen kwaad. Vermoed je dat je een tandvleesontsteking hebt, neem dan ook contact met ons op.

Tuinieren

Als je zwanger bent mag je wel tuinieren. Let echter goed op, want vaak is het een zware belasting en er bestaat een risico op toxoplasmose infectie. Ga je toch in de tuin werken, draag dan altijd handschoenen en was wanneer je klaar bent je handen met een desinfecterend middel.

Vakantie

Wanneer je zwanger bent kun je prima op vakantie gaan. Houd er wel rekening mee dat je niet alle vaccinaties kunt halen tijdens de zwangerschap. Vermijd ook landen waar malaria heerst, omdat zwangere vrouwen hier extra gevoelig voor zijn. In het buitenland worden de regels omtrent hygiëne soms minder nauw genomen. Let daarom op dat de groente altijd gekookt en gewassen is en fruit geschild is. Ook is kraanwater vaak niet drinkbaar.

Indien je op wintersport wilt, houd dan rekening met het gevaar dat je valt. Tot 12 weken zwangerschap zit de baarmoeder nog achter het schaambot en is dus goed beschermd. Daarna komt de baarmoeder boven het schaambot uit en kan een val schade voor je zwangerschap en kind betekenen. Overweeg dus zelf of je het nog verantwoord vindt om op wintersport te gaan tijdens de zwangerschap (mede afhankelijk van je ervaring).

De adviezen over vakantie houden in hoger gelegen gebieden lopen uiteen. Een feit is dat je zuurstofbehoefte toeneemt en je sneller moe wordt. Het is belangrijk dat je blijft bewegen en de tijd neemt om goed te acclimatiseren. Je kunt tot 2500m hoogte gaan, maar er wordt geadviseerd te slapen onder de 1500m.

Verf

Je mag tijdens de zwangerschap schilderen. Let echter wel op wat voor verf je gebruikt en zorg dat de kamer goed gelucht wordt.

Vliegen

De eerste 28 weken van de zwangerschap kun je over het algemeen zonder problemen vliegen. Echter, vaak vliegen wordt tijdens de zwangerschap afgeraden. Je wordt namelijk meer blootgesteld aan (kosmische) straling. Hierover is echter nog niet veel bekend.

Als je gaat vliegen moet je altijd een zwangerschapsverklaring met de uitgerekende datum bij je hebben. Deze kan je bij de assistentes aanvragen. De vliegverklaring mag niet ouder dan 5 dagen zijn. Veel vliegmaatschappijen nemen zwangeren na de 34 weken niet meer mee. Dit verschilt per maatschappij. Een aantal tips voor wanneer je gaat vliegen tijdens de zwangerschap:

Probeer een stoel te reserveren bij het gangpad en met extra beenruimte.

Strek regelmatig je benen, om de bloeddoorstroming te bevorderen.

Drink voldoende.

Neem ons telefoonnummer mee, zodat je altijd met ons kunt overleggen als er iets gebeurt tijdens je reis.

Vrijen

Vrijen mag in de zwangerschap. Dit kan geen kwaad voor het kind. Wel kan je harde buiken krijgen. Vooral als je al eens bent bevallen kunnen die harde buiken pijnlijk zijn en op weeën lijken. Dit kan een aantal uren duren, soms helpt het om een warme douche te nemen, of een warme kruik tegen de onderbuik te leggen. Warmte ontspant goed. Het kan ook zijn dat je een klein beetje bloedverlies hebt na het vrijen, dit kan geen kwaad.

Zonnen

Ga, zeker in het eerste trimester van je zwangerschap, liever niet onder de zonnebank. Er zijn namelijk aanwijzingen dat een verhoging van je lichaamstemperatuur vooral in de eerste drie maanden schadelijk kan zijn voor je kind. Om dezelfde reden wordt ook saunabezoek afgeraden. Bovendien moet je voorzichtig zijn met de zon(nebank) omdat je gevoeliger bent voor pigmentvlekken als je zwanger bent. Gebruik dus een hoge beschermingsfactor en houd je buik bedekt in de zon.

Hygiëne en infecties

Infecties kunnen nare gevolgen hebben voor jezelf en je ongeboren kind. Een paar eenvoudige leefregels helpen om infecties te voorkomen.

 

Was je handen voor en na het bereiden van voedsel, na toiletbezoek, het verschonen van luiers en tuinieren.

Verhit vlees, vis en schelpdieren tot ze goed gaar zijn. Eet geen vleeswaren die gemaakt zijn van rauw vlees, zoals ossenworst, en filet américain. Neem geen rauwe, ongepasteuriseerde melk en kaas die gemaakt is van rauwe melk ('au lait cru'). Zorg verder voor een koude, schone koelkast (2 - 7 C). Was verse producten, zoals fruit en groente (ook voorgewassen sla) onder stromend water.

Gebruik tuinhandschoenen als je in de tuin werkt en vermijd contact met zand in de zandbak. Dit verkleint de kans dat je zand of aarde binnenkrijgt die verontreinigd is met Toxoplasmose of Listeria.

Verschoon niet zelf de kattenbak, want in ontlasting van katten kan Toxoplasmose zitten. Als je toch de kattenbak verschoont, doe dit dan dagelijks, want de 'eitjes' van Toxoplasmose zijn pas na één dag gevaarlijk. Gebruik ook handschoenen.

Vermijd direct contact met geiten en schapen die net jongen hebben gekregen en was je handen nadat je dieren op een (kinder-)boerderij hebt aangeraakt.

Ziekteverwekkers

Een infectieziekte wordt veroorzaakt door een bacterie, virus, parasiet of schimmel. Onder deze ziekteverwekkers zijn er een paar die vooral tijdens de zwangerschap problemen kunnen veroorzaken. Hieronder de meest voorkomende infecties en kinderziektes.

 

 

Bof

De bof is een virusinfectie: het Paramyxovirus. De bof wordt overgedragen door inademing van vochtdruppeltjes die de bovenste luchtwegen infecteren en door direct contact met iemand die besmet is. De symptomen zijn lichte tot hoge koorts, aangezichtspijn, zwelling van de oorspeekselklier en de slapen of kaak. De infectie is overdraagbaar zes dagen vóór- tot negen dagen nadat de zwelling in het gezicht zichtbaar is geworden. De symptomen zijn meestal binnen 1-2 weken weer verdwenen.

Sinds 1976 is vaccinatie tegen de bof opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Het mazelenvaccin is alleen in de vorm van combinatievaccins beschikbaar, het huidige RVP-schema biedt een BMR (bof, mazelen, rodehond) combinatievaccin op de leeftijd van 14 maanden en 9 jaar.

Zwangere vrouwen hebben bij het doormaken van de bof tot de derde zwangerschapsmaand een licht verhoogd risico op een miskraam. Het is onduidelijk of de bof tijdens de zwangerschap een risico voor het ongeboren kind geeft. Indien je niet gevaccineerd bent en de bof nooit hebt doorgemaakt, raden we je aan contact met patiënten te vermijden. Ben je toch in contact geweest met iemand die de bof heeft en ben je niet gevaccineerd, neem dan contact met ons op.

 

CMV

CMV wordt doorgegeven via direct en indirect contact met besmette lichaamsvloeistoffen zoals speeksel, urine, sperma, cervixslijm, moedermelk en bloed. Meestal verloopt het zonder symptomen maar soms is er koorts en moeheid. 

Vooral jonge kinderen scheiden CMV langdurig (jaren) in hoge mate uit in urine en speeksel. Met het toenemen van de leeftijd neemt frequentie en mate van uitscheiding af. 

In een thuissituatie met jonge kinderen is overdracht van CMV moeilijk te vermijden maar door goede handhygiëne kan de blootstelling verminderd worden, dit omdat besmetting voornamelijk via de slijmvliezen verloopt. Het advies aan zwangeren is:

een goede handhygiëne bij contact met speeksel en urine van jonge kinderen;

contact met speeksel van jonge kinderen vermijden door geen voedsel, bestek en bekers te delen, of spenen even "schoon te maken" in je eigen mond.

 

Kinkhoest

Kinkhoest is een ziekte van de luchtwegen veroorzaakt door een bacterie (Bordetella pertussis of bacil van Bordet-Gengou). Kinkhoest is besmettelijk gedurende de eerste 3-4 weken van de ziekte. De incubatietijd is 7 tot 14 dagen. In het begin lijkt kinkhoest op een gewone verkoudheid met niezen, lichte koorts en prikkelhoest. Vervolgens ontstaan hevige, plotseling opkomende hoestbuien, gepaard gaande met een gierend geluid en het opgeven van taai slijm.

Het kinkhoestvaccin is alleen in combinatievaccins beschikbaar, het huidige RVP schema biedt een DKTP-Hib-HepB-combinatievaccin in de maanden 2,3,4 en 11 en een DKTP-vaccin op 4-jarige leeftijd. Nog niet duidelijk is, na welke termijn precies hervaccinatie nodig zou zijn, mogelijk om de 10 jaar.

Kinkhoest is gevaarlijk voor jonge zuigelingen die nog niet gevaccineerd zijn. Wanneer iemand in het gezin kinkhoest heeft en er is een pasgeboren baby in het gezin of er is sprake van een zwangerschap van meer dan 34 weken, neem dan contact met ons op.

Vanaf 22 weken zwangerschap kunnen vrouwen zich laten vaccineren tegen kinkhoest. Zie voor meer informatie Kinkhoestvaccinatie voor zwangere vrouwen.

 

Listeria

Listeria is een bacterie die kan zitten in rauwe, ongepasteuriseerde melk, kip, vlees, vis en schaal-/schelpdieren, vooral als deze lang worden bewaard. Omdat Listeria in de grond zit, wordt de bacterie ook gevonden op groente en fruit. Een infectie met Listeria kan een vroeggeboorte of doodgeboorte veroorzaken. Listeria is niet bestand tegen verhitting. Indien je de hygiënemaatregelen in acht neemt, is de kans op infectie klein.

 

Mazelen

Mazelen wordt veroorzaakt door een virus: Pseudomxovirussen. De mazelen is een zeer besmettelijke en ernstige ziekte. Het verspreidt zich via vochtdruppeltjes en door direct contact met afscheiding uit de neus en de keel. Mazelen kan worden overgedragen van zes tot drie dagen vóór tot ongeveer een week ná het verschijnen van de huiduitslag. De symptomen lijken op die van een zware verkoudheid: een loopneus, hoesten, niezen, ontstoken ogen, zere keel en hoge koorts. Op de vierde of vijfde dag verschijnt de eerste huiduitslag, waarna de uitslag weer zal afnemen. Na een week zijn alle symptomen meestal verdwenen.

Sinds 1976 is vaccinatie tegen de mazelen opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Het mazelenvaccin is alleen in de vorm van combinatievaccins beschikbaar, het huidige RVP schema biedt een BMR (bof, mazelen, rodehond) combinatievaccin op de leeftijd van 14 maanden en 9 jaar.

De meeste baby’s zijn beschermd, omdat de moeder is gevaccineerd of mazelen heeft doorgemaakt. Als je nooit gevaccineerd bent of nooit mazelen hebt gehad, dan moet je contact vermijden met patiënten die mogelijk mazelen hebben. Het doormaken van mazelen tijdens de zwangerschap is niet geassocieerd met een verhoogd risico op aangeboren afwijkingen. Zeer zelden leidt een infectie tot een miskraam of vroeggeboorte.

 

Q-koorts

Q-koorts is een ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii. Geiten en schapen die net jongen hebben gekregen kunnen de bacterie verspreiden. Het doormaken van Q-koorts tijdens de zwangerschap geeft een verhoogde kans op een miskraam, vroeggeboorte en doodgeboorte. Vermijd vooral in de lammerperiode (februari – mei) contact met deze dieren. Let op klachten als koorts met hoofdpijn en hoesten en neem contact op met ons op als je denkt dat je  mogelijk Q-koorts hebt.

 

Rodehond

Rodehond wordt veroorzaakt door het Rubellavirus. Rodehond is besmettelijk en wordt overgebracht door hoesten, niezen of zelfs praten. Het kan ook via de handen, bestek, bekers of speelgoed worden overgedragen. Na de besmetting duurt het twee tot drie weken voordat de symptomen ontstaan. Rodehond begint vaak met een verkoudheid, met daarna een plotseling opkomende uitslag, eerst in het gezicht, later over het hele lichaam. De vlekjes hebben een bleekroze kleur en jeuken niet. Daarnaast kan er koorts optreden, pijn en zwellingen in de gewrichten en gezwollen klieren. Rodehond is besmettelijk vanaf 10 dagen vóór tot 7 dagen na het uitbreken van de vlekjes. De vlekjes verdwijnen na enkele dagen spontaan en er treedt zelden hoge koorts op.

De vaccinatie tegen rodehond werd in 1974 opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) om zwangere vrouwen te beschermen. Het huidige RVP biedt een BMR (bof, mazelen, rodehond) combinatievaccin op de leeftijd van 14 maanden en 9 jaar. Tijdens de eerste controle spreken we een laboratoriumonderzoek met je af, waarbij ook getest kan worden op antistoffen tegen rodehond.

 

Roodvonk

Roodvonk wordt veroorzaakt door een bacterie en kan op elke leeftijd voorkomen. Het begint met hevige koorts en keelpijn. De amandelen zijn gezwollen en ontstoken. Na enkele dagen verschijnen in de hals en de oksels kleine rode puntjes die zich geleidelijk over het hele lichaam verspreiden. Heel typisch is de dikke, aardbeirode tong. Na 1 tot 3 weken treedt vervelling van de handpalmen en voetzolen op. De ziekte geneest spontaan na enkele dagen.

Roodvonk kan alleen bij een zeer ernstige infectie zorgen voor een problemen bij de baby. Mocht je symptomen hebben van roodvonk, neem dan contact met ons op.

 

Toxoplasmose

Toxoplasma is een parasiet die kan zitten in ontlasting van (vooral jonge) katten, in de grond die door ontlasting van katten verontreinigd is en in rauw of onvoldoende gaar vlees. Toxoplasmose kan leiden tot aangeboren afwijkingen bij uw kind. Toxoplasma is niet bestand tegen verhitting. Indien je de hygiënemaatregelen in acht neemt is de kans op infectie klein.

 

Vijfde Ziekte

De Vijfde Ziekte wordt door een virus veroorzaakt en is licht besmettelijk. Het virus wordt bij hoesten en praten via druppeltjes in de lucht overgedragen. Na de besmetting duurt het ongeveer twee weken voordat er vlekjes optreden. De ziekte is echter al over te dragen een week voordat de vlekjes verschijnen. Als de vlekjes eenmaal zichtbaar zijn, is het niet meer besmettelijk. De vijfde ziekte komt vooral voor bij kinderen van 4 tot 10 jaar, meestal in het voorjaar of de vroege zomer. Het kind krijgt rode wangen met grillige, rozerode vlekjes. De uitslag breidt zich uit naar romp, billen, armen en benen. De vlekjes vloeien samen tot grotere vlekken. Na ongeveer tien dagen is de uitslag verdwenen. 

Veel volwassenen hebben de Vijfde zZekte als kind al doorgemaakt en zijn levenslang beschermd. Bij zwangeren die de ziekte nog niet hebben doorgemaakt en besmet raken, kan het kind besmet raken. Vroeg in de zwangerschap kan dit leiden tot een miskraam. Later in de zwangerschap kan dit leiden tot bloedarmoede bij het kind. Er zijn geen aanwijzingen dat een infectie kan leiden tot aangeboren afwijkingen.

Indien je niet zeker weet of je de Vijfde Ziekte hebt doorgemaakt, vermijd dan contact met deze patiënten. Indien je toch in aanraking bent geweest, neem dan contact met ons op.

 

Waterpokken

Waterpokken wordt veroorzaakt door het Varicella-Zoster-virus. Het kan worden overgedragen via de lucht wanneer iemand hoest of niest en door contact met het vocht uit de blaasjes die zijn ontstaan. Het duurt twee tot drie weken na de besmetting voordat de vlekjes ontstaan. Huiduitslag is het eerste kenmerkende verschijnsel van de infectie. Waterpokken is een erg besmettelijke ziekte. Vanaf één dag voordat de vlekjes zichtbaar worden, totdat de blaasjes zijn ingedroogd. Dit duurt ongeveer tien dagen en geneest vanzelf.

Bijna iedereen krijgt als kind de waterpokken. Wie de ziekte heeft gehad, is levenslang beschermd (95% van alle zwangeren). Indien je zeker weet dat je de waterpokken hebt gehad, is het niet nodig je zorgen te maken tijdens de zwangerschap wanneer je in contact komt met iemand die de waterpokken heeft.

Als je niet zeker weet of je de waterpokken hebt gehad, kun je tijdens de zwangerschap besmet raken. De kans dat de infectie wordt overgedragen aan het kind is zeer klein, maar niet onmogelijk. Dit kan zorgen voor afwijkingen bij je kind. Als je niet zeker weet of je de waterpokken gehad hebt en je komt wel in contact met besmette mensen, dan is het van belang dat je contact met ons opneemt.

 

Zesde Ziekte

De Zesde Ziekte wordt ook veroorzaakt door een virus en komt alleen voor bij kinderen tussen de 6 maanden en 3 jaar. Het kind heeft plotseling hoge koorts (tot 40°C). Soms zijn de klieren in de hals en achter de oren opgezet. Na drie tot vijf dagen daalt de temperatuur snel. Er ontstaan dan kleine lichtrode vlekjes in het gezicht en de nek, en later ook op de romp. De vlekjes jeuken niet. De uitslag verdwijnt binnen een tot twee dagen.

Er is geen aantoonbaar verband tussen de zesde ziekte in de zwangerschap en abortus of vroeggeboorte.